Bariera #2, czyli ucieczka przed gramatyką.
Post powstał w ramach cyklu “Pokonujemy bariery językowe”.
Gramatyka języka obcego to coś, co niejednokrotnie przyprawia nas od dreszcze. Już na sam dźwięk tego słowa wpadamy w panikę, bo oto znowu na naszej drodze do sukcesu językowego wyrasta mur i zanim zdołamy go przeskoczyć, odechce nam się w ogóle mówić w języku obcym. Znacie to uczucie? Dzisiejszy post ma na celu pokazać Wam, choć w dużym skrócie, że ten mur wcale nie musi się pojawiać.
Gramatyka dowolnego języka to pewna sieć schematów, na których się opieramy, budując swoje wypowiedzi. Możemy porównać ją, na przykład, do oprogramowania jakiegoś urządzenia lub do systemu komputerowego. Zadaniem gramatyki jest więc sprawić, by każde zdanie działało poprawnie. Jaki jest zatem powód ogólnej niechęci do niej?
Uciekamy przed gramatyką zwykle wtedy, kiedy nagle jest jej bardzo dużo: końcówki, odmiany, wymiany, wyjątki – pierwsza myśl: Przecież ja nigdy tego nie zapamiętam! Na domiar złego w szkołach (szczególnie!) niejednokrotnie po prostu brakuje czasu, żeby te gramatyczne schematy utrwaliły się porządnie w naszych głowach, a najgorsza sytuacja to chyba ta, kiedy ktoś nam tego zupełnie nie wytłumaczył.
Nie opłaca się uciekać przed gramatyką
Kiedy uczymy się sami, w domu, możemy próbować korzystać z naszej intuicji – czytać zdania w języku obcym i na podstawie własnych obserwacji budować kolejne, podobne struktury. Na typowych kursach językowych podejście oparte na intuicji jest zazwyczaj tylko elementem nauki gramatyki. Jest ogromnie ważne, ale po pierwsze może być niezwykle czasochłonne, a po drugie nie każdy z nas w tym sposobie się odnajdzie. Na szczęście obecnie w nauczaniu języków dominują metody, które odrzucają typowe zgłębianie gramatyki, a skupiają się na jej praktycznym wykorzystaniu. Mimo wszystko poznanie gramatyki jest niezbędne, żeby nie tylko się komunikować, ale również robić to poprawnie, nawet jeśli niektórzy twierdzą, że najważniejsze jest to, że się dogadamy. Cóż, przekazać komunikat obcokrajowcowi możemy też na migi. Tylko ile na tym zyskamy, a ile stracimy?
Gramatyka ma znaczenie!
Pamiętajcie, że w nauce gramatyki nie chodzi o to, żeby uczyć się na pamięć i recytować reguły. Chodzi o to, by przy pomocy zasad, które poznaliśmy nadawać konkretne znaczenie naszym wypowiedziom. Zamiast uciekać przed gramatyką, proponuję zamienić ją na własną moc, z której będziemy korzystać bez wahania.
5 ważnych zasad, które pomogą Ci oswoić gramatykę
1.Akceptacja
Zaakceptuj reguły funkcjonowania języka, którego sie uczysz. Na ich istnienie wpływa m.in. sposób patrzenia na świat osób, które się nim posługują. Jeśli jeszcze nie znasz jakiejś reguły, staraj się zapamiętać jej znaczenie w sposób leksykalny, czyli zapamiętuj całe frazy, zwroty, zdania.
2.Obserwacja
Kiedy poznasz jakąś zasadę gramatyczną, szukaj jej w otaczającym Cię świecie. Na przykład, kiedy oglądasz obcojęzyczny film i zauważysz, że bohater akurat użył znanej Ci już formy, zwróć na to uwagę i powtórz za nim całe zdanie.
3.Porównanie
Kiedy odkrywasz nowe reguły gramatyczne, pomyśl najpierw, czy w języku polskim istnieją podobne formy albo podobny sposób użycia. Jeśli tak, będzie Ci dużo łatwiej opanować je w języku obcym, bo znasz już ten konkretny schemat gramatyczny. Możesz porównywać też języki obce między sobą. Jeśli nie znajdziesz podobieństwa, zapamiętaj różnicę – to też ułatwi Ci zadanie.
4.Kategoryzacja
Jeśli chcesz zapamiętać naraz wiele różnych form, np. odmiany czasowników, spróbuj je zorganizować poprzez podział na kategorie – wszystkie, które odmieniają się analogicznie umieść w jednym miejscu (np. w tabelce, na schemacie, na jednokolorowych karteczkach przyklejonych nad biurkiem, itp.). W ten sposób usystematyzujesz swoją wiedzę i łatwiej będzie Ci ją wydobywać z pamięci.
5.Użycie
Każdy nowo poznany element gramatyki staraj się od razu wykorzystywać na co dzień. Jeśli akurat nie nadarzyła się żadna realna sytuacja, zawsze możesz spróbować ją sobie wyobrazić i po prostu mówić do siebie. Polecam też śpiewanie ulubionych obcojęzycznych piosenek. Po takich ćwiczeniach będziesz używać różnych form gramatycznych po prostu bez zastanowienia.
Pamiętajcie, żeby nie porzucać nauki języka tylko dlatego, że ktoś Wam powiedział, że jego gramatyka jest okropna, trudna czy nie do przeskoczenia, ponieważ tak naprawdę wiele zależy od naszego podejścia. Z gramatyki podczas nauki języka nie da się tak zupełnie zrezygnować. Możecie oczywiście próbować – na tych najniższych poziomach da się w pewnym stopniu uniknąć analizowania gramatyki i po części można ją opuszczać. Jednak im bardziej zanurzamy się w dany język obcy, tym więcej zadajemy sobie pytań: A dlaczego tak? A czy można inaczej? A w jakiej sytuacji? Chcemy tworzyć coraz bardziej skomplikowane wypowiedzi, mówić to, co chcemy i jak chcemy. I wtedy właśnie przydaje się znajomość obsługi tego systemu, jakim jest gramatyka.
Powiązane posty:
